Joel McIver - ,,Żyć znaczy umrzeć. Cliff Burton. Historia życia legendarnego basisty zespołu Metallica”

            W związku z przypadającą jutro 58 rocznicą urodzin Cliffa Burtona, dzisiejszy wpis poświęcony będzie jego biografii pióra Joela McIver’a (ur. 1971). Autor, podobnie jak bohater książki, będzie świętował jutro swoje urodziny. Dorobek pisarski McIver’a składa się na ponad 30 książek poświęconych wybitnym zespołom i pojedynczym legendom muzyki. Nic więc dziwnego, że zdecydował się także na przedstawienie szerszej publiczności postaci wyjątkowego twórcy, pojawiającego się wielokrotnie w rankingach najlepszych basistów. Owocem jego pracy była wydana w 2009 (w Polsce w 2013) roku książka: ,, Żyć znaczy umrzeć. Cliff Burton. Historia życia legendarnego basisty zespołu Metallica”.

            Mam wrażenie, że założona w 1981 r. Metallica jest na tyle znana, że jej bliższe przedstawienie mija się z celem. Zespół wielokrotnie występował w Polsce, koszulki z logiem przedstawiającym krzesło elektryczne w otoczeniu piorunów lub białe krzyże w rękach ,,władcy marionetek” można często spotkać na ulicach. Jeśli nie, prawdopodobnie wiele osób choć raz w życiu usłyszało charakterystyczne intro piosenki ,,Nothing Else Matters”. To właśnie w tej kultowej grupie grał w latach 1982-1986 Cliff Burton. Mimo tego krótkiego, lecz niezwykle owocnego okresu w historii zespołu, postać basisty jest ciągle w pamięci koncertujących od niemal 40 lat muzyków.

            Clifford Lee Burton przyszedł na świat 10 lutego 1962 r. w Castro Valley w Kalifornii, jako trzecie dziecko nauczycielki Jan i inżyniera drogowego Raya. We wspomnieniach wielu osób najmłodsze dziecko Burtonów jawi się jako osoba niezwykle inteligentna i pracowita. Uwielbiał czytać książki, jego zainteresowania muzyczne były bardzo rozległe. Życie Cliffa i jego rodziny mogłoby wydawać się idyllą, gdyby nie śmierć Scotta Burtona – starszego brata późniejszego muzyka. Niedługo po bolesnej stracie Cliff rozpoczął naukę gry na gitarze basowej, chcąc zostać ,,najlepszym basistą dla swojego brata”. Pierwsze kroki na scenie muzycznej Burton stawiał wraz z zespołami EZ-Street, Agents of Misfortune i Trauma. Jego kariera nabrała jednak tempa po dołączeniu do utworzonej przez Jamesa Hetfielda i Larsa Ulricha grupy Metallica. Był współkompozytorem albumów ,,Kill ‘Em All” (1983), ,,Ride the Lightning” (1984) oraz ,,Master of Puppets” (1986).

            Nie wiadomo jak kształtowałaby się kariera zarówno zespołu, jak i Cliffa Burtona, gdyby nie tragiczne wydarzenie mające miejsce podczas europejskiej trasy promującej ,,Master of Puppets”. 27 września 1986 r. w małej miejscowości Dörarp w gminie Ljungby na południu Szwecji, autokar, którym Metallica jechała na koncert do Kopenhagi, uległ wypadkowi. 24-letni wówczas Cliff Burton zginął na miejscu, przygnieciony przez autobus.

            Przedstawiony powyżej zarys charyzmatycznego basisty jest zaledwie ułamkiem informacji opisanych w książce autorstwa Joela McIver’a. Jest to pozycja, którą powinni przeczytać zarówno fani zespołu, jak i osoby interesujące się muzyką. Książka składa się z przedmowy napisanej przez gitarzystę zespołu, Kirka Hammetta, schematycznej mapki, na której ulokowane zostały ważne dla narracji punkty oraz 15 rozdziałów merytorycznych. Niezwykle wartościowe są też umieszczone w publikacji wypowiedzi innych muzyków na temat postaci Cliffa, krótki aneks wszystkich występujących w książce rozmówców oraz wyjaśnienie terminów muzycznych, szczególnie ważne dla osób nieznających się na teorii muzyki.

            Książka McIver’a powstała w oparciu o rozmowy z rodziną i przyjaciółmi Cliffa Burtona oraz z członkami Metalliki. Daje to wielowymiarowy obraz muzyka i ukazuje jego niezwykle interesującą osobowość – z jednej strony opanowanego i dążącego do perfekcji wirtuoza, z drugiej rozrywkowego i pełnego ciepła młodzieńca. Czytelnik podczas lektury może dowiedzieć się wiele nie tylko na temat postaci, ale także historii zespołu i tego, jak ważny jest on dla Jamesa Hetfielda, Larsa Ulricha i Kirka Hammetta po dziś dzień.

            Publikacja w wydaniu polskim liczy sobie 279 stron. Narracja jest logiczna, pozbawiona niepotrzebnych wątków. Nie wiem, jak książka prezentuje się na płaszczyźnie językowej w oryginalnym wydaniu, jednak tłumaczenie autorstwa Jarosława Rybskiego jest bardzo rzetelne, przez co lektura książki jest lekka i  przyjemna.

            ,,Żyć znaczy umrzeć. Cliff Burton. Historia życia legendarnego basisty zespołu Metallica” jest niezwykle ciekawą i wartościową pozycją. Jeśli ktoś nie zna zespołu lub jego twórczości nie powinien czuć się zagubiony, ze względu na dokładne wyjaśnienia najważniejszych aspektów. Książka jest jednak godna polecenia głównie ze względu na opisaną w niej postać Cliffa, który stał się inspiracją dla wielu muzyków i którego dokonania są omawiane wiele lat po jego przedwczesnej śmierci.